Bilim : Sanat : Toplum :

EŞ ZAMANLI

İNTERAKTİF UYGULAMALAR PROJESİ 

“VÜCUDUN SENİNDİR ONU KORU”

“SANAL ÂLEMDE GERÇEK GÜVENLİK”

PROJELERİ ÖRNEKLEMİ İLE ANLATIMI

2017-MERSİN

Proje Koordinatörü: Ahmet YALKIN / Mezitli İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Şube Müdürü

MEZİTLİ İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

STRATEJİ GELİŞTİRME BİRİMİ PROJE GEÇMİŞİ ( 2015-2017)

1. Vücudun Senindir Onu Koru Projesi ( Mersin ili geneli / 360000 Öğrenci ve Öğrencilerin Velileri)
2. Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik Projesi ( Mersin ili geneli / 360000 Öğrenci ve Öğrencilerin Velileri)
3. Mezitli – Eğitim Liderleri Akademisi ( Cumhurbaşkanlığı Protokol Eski Uzmanı / İhsan ATAÖV’ün katılımlarıyla  / İl genelindeki eğitim yöneticilerine )
4. 2015 KA101 AB Projesi –( Kaynaştırma Öğrencilerine Yönelik /125000 € Hibe Bütçeli )
5. 2016 KA101 AB Projesi – (Mültecilere Yönelik / 88512 € Hibe Bütçeli )
6. 2017 KA101 AB Projesi –( Ortaöğretim Kurumlarında Erken Okul Terkini Önleme Hamlesi / 88500 € Hibe )
7. Emekten Hayallere Projesi ( Mersin Valiliği –SODES Desteğinde /135.000 Tl  Bütçeli )
8. Mersin Bilim Köyü Projesi
9. Bak Bu Harika Projeleri ( 18 Proje-36 Okul-53000 Öğrenci )
10. Mutlu Çocuklar Festivali ( 22 Okul-69 Etkinlik-3000 Öğrenci )
11. Renkli Okullar Renkli Dünyalar Projesi ( 7000 TL Hibe Bütçeli )
12. Kitaplar Elden Ele Projesi ( Belediye Tarafından Gerçekleştirildi )
13. Atık Pil Toplama Kampanyası Projesi ( Belediye Tarafından Gerçekleştirildi )
14. Down Kafe Projesi ( Belediye Tarafından Gerçekleştirildi )
15. Küçük Kimyagerler Yetiştiriyorum Projesi ( TÜBİTAK ) ( 12000 TL Hibe     Bütçeli )
16. Mersin Üniversitesi Eğitim Fak. İle İşbirliği Halinde Sosyal Sorumluluk Projesi
17. Mersin Üniversitesi Turizm Fak. İle İşbirliği Halinde Sosyal Sorumluluk Projesi
18. UNICEF Projesi (Mültecilere Yaygın Eğitim Kapsamında Türkçe Öğretimi)

EŞ ZAMANLI

İNTERAKTİF UYGULAMALAR PROJESİ

 

ÖZET

Milli Eğitim Bakanlığının FATİH Projesi kapsamında uygulamaya koyduğu interaktif derslikler projemizin uygulama mekânları olarak seçilmiştir.
Mezitli İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Strateji Geliştirme Birimi olarak geliştirip 2016 ve 2017 yıllarında hayata geçirdiğimiz; ‘ Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik Projesi’ ve ‘ Vücudun Senindir Onu Koru Projesi’ bu kapsamda il genelinde 360.000 öğrenci ve velisine uygulanan özgün örneklerdir.
Kamu spotu niteliğinde hazırlanan videoların, broşürlerin Valilikçe belirlenen gün ve saatte, tüm ilde eş zamanlı olarak aynı anda tüm öğrencilere akıllı tahtalar vasıtasıyla sunulması;
a. Projelerde hedeflenen içeriğin etkin bir şekilde anlatılmasına imkân sağlamaktadır.
b. Eş zamanlı izletilen videoların, dağıtılan broşürlerin, hazırlanan interaktif içeriklerin vb. tüm ildeki öğrenciler ve velileri dikkate alındığında il genelinde kamuoyu oluşturacağı aşikârdır.
c. İl özelinde ve ülkemiz genelinde seçilecek öncelikli proje konuları, bu uygulama neticesinde kamuoyu oluşturacak ve istenilen yaygın etkiyi gösterecektir.
d. Eş Zamanlı İnteraktif Projeler sayesinde kamuoyu oluşturulması istenilen, her ilin özelinde uygulanması planlanan proje konuları hayata geçirilerek hedeflenen yaygın etki gerçekleştirilecektir.

Bu bağlamda 2016 ve 2017 yıllarında hayata geçirdiğimiz; ‘ Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik Projesi’ ve ‘ Vücudun Senindir Onu Koru Projesi’ bu kapsamda il genelinde 360.000 öğrenci ve velisine uygulanmış özgün örneklerdir.

Eş Zamanlı İnteraktif Projeler sonrasında da yapılan anket çalışmaları; belirlenen bir konunun eş zamanlı olarak kamu spotu niteliğinde hedeflenen kitleye ulaştırılmasının çok olumlu sonuçları olduğunu göstermiştir. Anket çalışmaları sonucunda açıkça görülmüştür ki uygulama sonrasında belirlenen içerikte farkındalık yüzdesi bariz bir şekilde artmıştır.

UYGULANAN EŞ ZAMANLI İNTERAKTIF PROJE KONULARI


1-  Vücudun Senindir Onu Koru Projesi ( 2016 Yılı Mersin - Mezitli

Bu proje kapsamında çocuk istismarına yönelik; tehditlerin internet yoluyla sıkça görülmesi, bu konuda öğrencilerimizin ve ailelerinin bilinç düzeyleri gibi konularda eş zamanlı olarak her düzeyde hazırlanan ( anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise ) videolar ilçe genelinde uygulanmış olup akabinde broşür, internet sitesi vb. gibi araçlarla da proje desteklenmiştir.

2- Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik Projesi  ( 2017 Yılı Mersin - Mezitli)

İnternet ve sosyal medya kullanımının yaygınlaşması, bu mecraların gençler üzerindeki olumsuz etkilerini ve barındırdığı riskleri de gündeme getirmektedir. Gençlerin ve çocukların internet ortamında ve gerçek dünyada karşılaştıkları tehlikeler büyük bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüz, her ne kadar İlçemizde bilinen herhangi bir olumsuz gelişme yaşanmamış olsa da bu konularda önleyici tedbirler alma ve bilinçlendirme faaliyetleri yürütme konusunda adım atma ihtiyacı duymuştur.
Son zamanlarda sosyal medyada örnekleri daha çok artan nefret söylemine paralel olarak siber zorbalık da toplum sağlığı açısından düşündürücü boyutlara ilerlemiş durumdadır.    FATİH Projesi kapsamında etkileşimli tahtaların sınıflara takılması ve öğrencilere tablet bilgisayarların dağıtılmasıyla birlikte öğrencilerin internete erişimleri kolaylaşmıştır. Bunun pozitif birçok yönünün olması yanında, negatif yönlerinde de artış vardır. İnternet üzerinden yapılan zorbalık konusunda son zamanlarda öğrenci ve velilerden gelen şikâyetlerin artması sonucu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüz harekete geçme kararı almış ve siber zorbalığa karşı bir farkındalık projesi hayata geçirmiştir.

ABSTRACT

The interactive classrooms that the Ministry of National Education put into practice within the scope of the FATIH Project were chosen as the implementation place of the project.
We have developed as Mezitli District Directorate of National Education Strategy Development Department and have been living in 2016 and 2017; The 'Real Security Project in Virtual World ‘and‘ Your Body Is Yours, Protect It projects are unique examples applied to 360.000 students and their parents in this scope.
Presentation of videos prepared in the form of a public spot, the brochures on the day and hour determined by the Governor's Office, all the students at the same time on the same day through intelligent boards;
• Projects allow the targeted content to be described effectively. Projects allow the targeted content to be described effectively.
• Simultaneously watched videos, distributed brochures, prepared interactive content, etc. it is obvious that public opinion will be formed throughout the province when all the students and parents of the country are taken into consideration.
• Priority project subjects to be selected in the province and in the whole of our country will constitute the public opinion as a result of this application and will show the desired widespread effect.
• Through the concurrent Interactive Projects, projected projects that are planned to be implemented for each province and desired to be made public will be passed on to the life of the project.
In this context, we are living in 2016 and 2017; The 'Real Security Project in Virtual World' and ‘Your Body Is Yours, Protect It’ projects are unique examples applied to 360.000 students and their parents in this scope.
Surveys conducted after applied Interactive Projects; it has been shown to have very positive results in delivering a determined subject simultaneously to the target group in the public spot. As a result of the survey studies, it is clear that the percentage of awareness in the content determined after the application has obviously increased.


APPLIED INTERACTIVE PROJECT ISSUES

‘Your Body Is Yours, Protect It’ project (2016 Year Mersin - Mezitli)
Within the scope of this project; The threats are frequently seen on the internet, and the videos prepared at all levels (Kindergarten, elementary school, junior high school, high school) simultaneously on the subjects such as the level of awareness of our students and their families have been implemented in the district and then the project has been supported with tools such as brochures, internet sites,
Real Security Project for Virtual World (2017 Year Mersin - Mezitli)
The widespread use of the Internet and social media has also brought about the negative effects of these measures on young people and the risks they hold. Dangers encountered by young people and children on the internet and in the real world are a big problem. Our District Directorate of National Education needs to take steps to prevent preventive measures and to carry out awareness-raising activities in these matters, although there has not been any negative developments known in our districts. In recent years, in parallel with increasing hate speech in the social media, cyber bullying has advanced into thought-provoking dimensions in terms of public health. FATIH Project has facilitated the access of students to the internets by implanting interactive boards and distributing tablet computers to students. There are many positive aspects of this, as well as an increase in negative aspects. As a result of the recent increase in complaints from students and parents about bullying via the Internet, the District Directorate of National Education has decided to take action and a vision project about a cyber bullying has passed.

EŞ ZAMANLI İNTERAKTİF UYGULAMA NEDİR/ NASIL YAPILIR?

Hedef olarak belirlenen konuda interaktif bir doküman hazırlanır, hazırlanan doküman uygulama yerlerine ulaştırılır. Okul/sınıf ilişkisinde FATİH Projesi kapsamında %100’ lere ulaşan interaktif uygulama yapılabilecek sınıf sayısı eş zamanlı gösterim için önemli bir argümandır.
Daha önceden yapılan ön çalışma neticesinde o anda, sınıftaki öğrencilere, o sınıfın öğretmeni tarafından interaktif uygulama yaptırılır ve gerekli bilgilendirmeler sağlanır. Dönüt olarak kaç sınıfta kaç öğrenciye ulaşıldığı silsile yoluyla öğrenilerek uygulamayı yapan kuruma bildirilir. Toplumda farkındalık oluşturulmak istenilen konular çeşitlendirilerek bu uygulama “kamu spotu” niteliğinde eş zamanlı yapılır.

1- Vücudun Senindir Onu Koru Projesi ( 2016 Yılı Mersin - Mezitli)

Toplumumuzun geleceğinde söz sahibi olacak olan çocuklarımızın ruhsal, zihinsel ve fiziksel yönlerden sağlıklı bireyler olarak yetişmesi hepimiz için önemlidir. Bu nedenle Birleşmiş Milletler, Çocuk Haklarına Dair Sözleşmede “çocuğun ana babasının ya da bakımını üstlenen kişinin yanında iken dahi bedensel veya zihinsel saldırı, şiddet ve suiistimale uğramasının engellenmesini, yasal, idari, toplumsal, eğitsel önlemler alınmasını” belirtmiştir. Fakat çocuklarımızın bu kadar önemli olmasına ve çocuk hakları ile ilgili yapılan anlaşmalara rağmen çocuk hakları ihmal edilmektedir. Çocuklarımız; şiddet, istismar ve hak gaspına uğramaktadırlar.
Her birey gibi, çocuğun vücudunun da kendisine ait olduğunu bilmek gerekir. Ülkemizde çocuk hakkında yeterince çalışma yapılmadığı için yeterince sayısal veriye ulaşmak mümkün değildir. Çocuk istismarını önlemede en önemli yöntem eğitimdir. Toplumun ve bireylerin çocuk istismarı konusunda bilinçlendirilmeleri, çocuğa yönelik şiddet ve istismarı olağan olarak görmekten vazgeçmeleri çocuk istismarını önlenme konusunda önem taşımaktadır. Birçok ülkede bireylerin küçük yaşlardan başlayarak cinsel istismardan korunabilmeleri için farklı isimler altında (kişisel güvenlik ya da iyi dokunuş kötü dokunuş gibi eğitim programları) okul temelli beceri eğitimi programlarının uygulanarak, bireylerin cinsel istismara karşı uyanık, bilinçli ve donanımlı olmalarının sağlanması hedeflenmektedir. Fakat yapılan araştırmalarda toplumumuzun çocuk istismarı konusunda yeterli bilinçte olmadığı, yeterli eğitimler verilmediği için bilgi eksikliklerinin olduğu ortaya çıkmıştır. Bu konuda öğrencilerimizi ve ailelerimizi bilinçlendirme konusunda çalışmalar yapılması gerekliliği ortaya çıkmıştır.

2- Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik Projesi  ( 2017 Yılı Mersin - Mezitli)

Teknolojik gelişmelerin en hızlı yaşandığı alanlardan biri iletişim teknolojileri olmuştur iletişim teknolojilerinin başında gelen internet çok erken yaşlarda hayatımızı girmeye başlamıştır. Teknolojik alandaki değişiklikler ve yenilikler insanların hayatını kolaylaştırarak eğitime olumlu katkı sağlarken, bu gelişmeleri amacı dışında kullanan kişilerin olumsuz sonuçlarla karşılaşması kaçınılmaz olmaktadır. Bu teknolojik gelişmeleri amacı dışında birbirlerine zarar vermek amacıyla kullanan öğrenciler, okullarda yeni bir saldırganlık türü olan sanal/siber zorbalık olaylarının görülmeye başlamasına neden olmuşlardır.
Siber zorbalık bir grup yada birey tarafından, elektronik iletişim biçimlerini kullanarak, kendisini kolayca savunamayan bir mağdura karşı zaman içinde bilinçli bir şekilde defalarca yürütülen agresif bir hareket olarak tanımlanmıştır (Smith ve diğ. 2008). Ülkemizde yapılan bir araştırmaya göre öğrencilerin %85,4’ünün evinde bilgisayar, %68,0’inin evinde ise internet bağlantısı bulunmaktadır ayrıca ülkemizde çocukların %62,3’ünün sosyal paylaşım sitesi üyeliği bulunmaktadır ve ülkemizdeki çocukların %66’sının günde en az bir defa sosyal ağ kullandıkları belirtilmiştir (Demirel ve diğ. 2012).
Yapılan bir diğer çalışmada ise ülkemizde çocukların günde ortalama 1,5 saat internete zaman ayırdıkları, ayırdıkları bu zamanın okul işleri (%92), oyun oynamak (%49), haber okumak veya izlemek (%40), eğlence-video izlemek (%59), müzik veya film indirmek (%40), ve sosyal ağlarda paylaşımlarda bulunmak (%48) olarak belirtilmiştir (Livingstone ve diğ. akt Tokel ve diğ. 2013). İnternet teknolojisinin bu kadar sık kullanılması öğrencilerimizi internetten gelen tehlikelerle daha sık karşılaşmalarına neden olmuştur.
Bu konuda Livingstone hazırladığı raporda Türkiye’deki çocukların %12’sinin cinsel içerikli mesaj aldıklarını, fakat sadece %50’sinin bu durumdan rahatsız olduğu belirtilmiştir ayrıca, çocukların %9’unun zorbalığa maruz kalırken, %3’ünün sanal zorbalığa maruz kaldığını belirtmiştir. Ayrıca raporunda Türkiye’de çocukların %14’ü, Avrupa’daki çocukların ise %25’i tanımadığı kişilerle İnternet’te görüştüğünü belirtirken ve Türkiye’deki çocukların %2’si, Avrupa’daki çocukların ise %6’sı bu kişilerle yüz yüze görüştüğünü ifade etmiştir (Livingstone akt Tokel ve diğ. 2013).
 Öğrencilerimiz internet yoluyla bu tür tehlikelere maruz kalmasına rağmen yapılan araştırmalara göre, çocukların internet güvenliği konularında duyarlılığın ülkemizde yeterli olmadığı; ailelerin bilgisayar teknolojileri kullanımı konusunda yeterli bilgi ve beceriye sahip olmamaları; güvenlik birimlerinin ise internetten gelen tehditlere karşı çocuklarımızı ve gençlerimizi korumak için yeteri kadar önlem almadıkları görülmektedir. Öğrencilerin internet teknolojisini sıkça kullanmalarından dolayı öğrencilerimizi internetten gelebilecek tehlikelere karşı bilinçlendirmek gerekmektedir.

Öğrencilerimizin istismara maruz kalmasını önlemek ve günümüzde yaygınlaşan sanal istismar ve zorbalığı önlemek amacıyla İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüz tarafından eş zamanlı olarak “Vücudun Senindir Onu Koru” ve “Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik” projeleri yürütülmüştür. Her iki projemiz tüm okullarımızda eş zamanlı ve interaktif olarak gerçekleştirilmesi bakımında ülkemizde tek olma özelliği taşımaktadır. İlçemizde ki tüm okullar hazırlanan etkinlikleri aynı anda gerçekleştirmiş ve etkinlikleri gerçekleştirirken İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüzle anlık olarak iletişim ve etkileşim içinde olmuştur.

“Vücudun Senindir Onu Koru”

“Vücudun Senindir Onu Koru” projesi kapsamında “Çocukların İnternet Ortamında Cinsel İstismarına Karşı İttifak” kapsamında belirlenen hedefler doğrultusunda, kapsamlı bir çalışma ile anasınıfı, ilkokul, ortaokul ve lise seviyesinde olmak üzere dört farklı bilgilendirme sunumu hazırlanmıştır.
“Vücudun Senindir, Onu Koru” başlıklı sunumlar, teknolojinin getirdiği imkânlardan faydalanarak İlçemizdeki bütün okullardaki akıllı tahtalarda eş zamanlı ve koordineli olarak öğrencilere sunulmuştur.
Böylelikle toplam 72 okulda 31.048 öğrencinin tamamına aynı anda erişilmiştir. Öğretmenler kendilerine gönderilen detaylı bilgi notları doğrultusunda öğrencilere açıklayıcı bilgiler aktarmışlar, daha sonra bütün öğrencilere evlerine götürmek üzere broşürler dağıtılmıştır.
“Vücudun Senindir Onu Koru” projemizin uygulama aşamasında öncelikle okullarımız, proje uygulaması için gerekli bütün materyalleri İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan web sayfasından indirmişlerdir. (“Çocukların İnternet Ortamında Cinsel İstismarına Karşı İttifak” kapsamında belirlenen hedefler doğrultusunda, kapsamlı bir çalışma ile anasınıfı, ilkokul, ortaokul ve lise seviyesinde olmak üzere dört farklı bilgilendirme sunumu, öğretmen bilgi notları ve broşürler).
 Daha sonra Müdürlüğümüz tarafından bastırılan afişler okullara dağıtılmıştır. Okullarımıza ulaşan afişler öğrencilerin görebileceği şekilde pano ve kapılara asılmıştır. Okullarımız, toplam öğrenci sayıları kadar broşür ve öğretmen sayıları kadar Öğretmen Bilgi Notu bastırmışlardır.
Öğrenci, öğretmen ve velilere seyrettirilecek video sunumları tüm sınıflardaki akıllı tahtalara yüklenmiş olup hepsinde sorunsuz çalışması temin edilmiştir. Öğretmen Bilgi Notları uygulamadan iki gün önce öğretmenlere dağıtılarak öğretmenler odasında akıllı tahta ile öğretmenlere video gösterimi yapılmıştır.

Uygulama öncesinde okul müdürleri başkanlığında rehber öğretmenlerle toplantı yapılarak, uygulama ile ilgili yapılacak çalışmalar görüşülmüştür.
Okul rehber öğretmenleri tarafından yapılan bilgilendirmede sunumun nasıl gerçekleştirileceği, projenin hassas bir konuyu işlemesinden dolayı kişisel yorumlamalara yer verilmeyeceği, slaytlar ve bilgilendirme formlarının dışına çıkılmaması gerektiği önemle belirtilmiştir.
 Uygulama esnasında öğretmenlerin otoriter bir tutumdan kaçınması, daha kabul edici ve güven verici bir tutum sergilemeleri konusunda okul rehber öğretmenleri açıklama yapılmıştır.
Sorun yaşanmaması için sınıflarda gerekli önlemler alınıp, öğrencilerin konu ile ilgili sorularını cevaplaması için rehber öğretmenler sınıf öğretmenlerine yardımcı olunmuştur. Uygulamamız; okullarımızın idareci ve öğretmenleri tarafından 14 Nisan 2016 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
Sabahçı öğrencilere saat 10.00’da öğlenci öğrencilere saat 14.00’te aynı anda sunum yapılarak video sunumlar toplam 40 dakikalık ders süresi boyunca derste bulunan öğretmen tarafından öğrencilere öğretmen bilgi notlarında ifade edilen yönergeler doğrultusunda izletilmiştir.
 Sunumlar esnasında yapılan çalışmaların fotoğrafları çekilerek sunumların ardından daha önce bastırılmış olan broşürler, velilere götürülmek üzere bütün öğrencilere dağıtılmıştır.

Vücudun Senindir Onu Koru” projemiz alanı itibariyle farkındalık oluşturulması gereken hassas bir konu olması hasebiyle toplumsal alanda faydalı olmuştur.

Eş zamanlı olarak uygulanan toplumsal farkındalık oluşturan bu projemizin başarılı sonuçlarının akabinde farklı bir konu olarak çocuk ve gençlerimizin istismarına yönelik tehditlerin internet yoluyla sıkça görülmesi ve bu konuda öğrencilerimizin ve ailelerinin bilinçsiz olmasından dolayı diğer projemiz “Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik” projemiz gerçekleştirilmiştir.

“Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik”

“Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik” projemiz kapsamında ilk olarak anket uygulama yönteminden yararlanılmıştır. Proje uygulamasının öncesinde ve sonrasında uygulanmak üzere ön anketler ve son anketler hazırlanmıştır. Öğrenciler, veliler, öğretmen ve idareciler için ayrı ayrı hazırlanan bu anketler okullardaki “Siber Zorbalık Algısının ve Farkındalığının” araştırılması amacı ile oluşturulmuştur.
Yapılan ilk anketten sonra kişilerin konu ile ilgili bilgilerinin ne düzeyde olduğu tespit edilmiş ve proje uygulama aşamasında kullanılacak olan video, afiş ve broşürler buna göre düzenlenmiştir. Proje uygulamasından sonra yapılan son anket uygulamasında ise kişilerin konu ile ilgili bilgi, algı ve farkındalıklarının artıp artmadığına ve dolayısıyla da projenin amacına ulaşıp ulaşmadığına bakılmıştır. Bu anketler sayesinde veriler sağlıklı bir şekilde toplanabilmiş ve sayısal analizler yapılabilmiştir.
“Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik” projemizin uygulama aşamasında öncelikle İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüz bünyesinde oluşturulan bir proje ekibi, farklı kaynaklardan ve bilimsel makalelerden yararlanarak siber/sanal zorbalık konusunda bir proje metni ve proje uygulama kılavuzu hazırlanmıştır. Daha sonra hazırlanan projenin uygulanabilmesi için Kaymakamlık Makamından “Onay” alınmıştır.


Projenin ilk aşaması olan ve “Okullardaki Siber Zorbalık Algısının ve Farkındalığının” araştırılması amacı ile ilk anket uygulaması gerçekleştirilmiştir.

İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüze bağlı 69 okulda; 95 idareci, 294 öğretmen, 472 öğrenci velisi ve 859 öğrenci olmak üzere toplam 1720 kişi uygulanan anketler sayesinde siber zorbalık konusunda hedef kitlemizin farkındalığı ölçülmüştür.
 İlk anket sonuçları proje ekibimiz tarafından değerlendirilmiş ve elde edilen veriler ışığında proje uygulama aşamasında kullanılacak olan materyal içeriklerinin hazırlanmasına geçilmiştir. Bu aşamada Müdürlüğümüze bağlı okullarda görev yapan rehberlik öğretmenlerinden yararlanılmıştır.

 11 gün süren bir çalışmanın ardından sınıflarda izlettirilecek olan ve Kamu Spotu niteliğindeki videoların, okullara asılacak olan posterlerin ve öğrencilere dağıtılacak olan el broşürlerinin içerikleri hazırlanmıştır.

a. Hazırlanan bu içerikler ise daha sonra İlçe MEM Eser İnceleme Komisyonuna sunulmuş ve uygunluk yazısı alınmıştır. Materyal içeriklerinin kalitesi sağlandıktan sonra görsellerinin de kaliteli olması için yapımcı bir firmayla çalışılmıştır.
b. Uzun süren bir çalışmanın ardından yapımcı firma iki adet Kamu Spotu nitelinde video (anasınıfları ile ilkokul 1. ve 2. sınıflar için ayrı, ilkokul 3. ve 4. sınıflar, ortaokullar ve liseler için ayrı), okullara asılacak poster ve öğrencilere dağıtılacak broşürleri hazırlanmıştır.
c. Projenin sürdürülebilirliği ve yaygınlaştırılması da düşünülerek videolar hazırlanırken işitme engelli kişiler de düşünülmüş ve videolara işaret dili sunumu da eklenmiştir.
d. Daha sonra ise projenin il genelindeki bütün okullarda öğrencilere uygulanması için İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile resmi yazışmalara başlanmış, İl Milli Eğitim Müdürlüğünün projeyi benimsemesi ve Valilik Makamından “Onay” alması üzerine projenin il genelindeki 1.141 okulda uygulanmasının önü açılmıştır.
e. İl Milli Eğitim Müdürlüğünün, İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine yazdığı resmi yazıda proje uygulamasının 28 Nisan 2017 günü yapılacağı duyurulmuştur. Ayrıca İl MEM tarafından uygulama aşamasında gerekli olan materyallerde paylaşılmıştır.
f. Materyallerin tamamı İl MEM resmi internet sitesine de yüklenmiş ve ilin en ücra köşesindeki bir okulun bile video, afiş, broşür ve ders etkinlik planlarına kolayca ulaşabilmesi sağlanmıştır.
g. 28 Nisan 2017 tarihinde il genelinde öğrenim gören yaklaşık 370.000 öğrenciden sabahçı olanlara saat 10:00’da (3. Ders Saatinde) ve öğlenci olanlara ise saat 14:00’te (3. Ders Saatinde) hazırlanan videolar izlettirildi, bütün öğrencilere el broşürleri dağıtıldı ve bilgilendirmeler yapılmıştır.

Hazırlanan videolar bir ders saatini doldurmadığı için, öğretmenler kendilerine daha önceden verilen Ders Etkinlik Uygulama Planına göre hareket etmiş ve 40 dakikalık ders boyunca öğrencilere siber zorbalık hakkında bilinmesi gerekenlerin sunumu yapılmıştır.
 Uygulama etkileşimli tahtası olan okullarda direkt bu tahtalar vasıtasıyla, bu imkana sahip olmayan okullarda ise projeksiyon cihazı olan dersliklerde gerçekleştirilmiştir.
 (İl genelindeki okulların %80’inde etkileşimli tahta mevcuttur) Uygulama yapıldıktan sonra okullardan proje hakkında görüşlerine almak, varsa uygulama aşamasının aksayan yönleri saptamak ve sayısal veri toplayabilmek için “Uygulama Bilgi Formu” doldurup göndermeleri istenmiştir.
Bu formu okullar diğer materyallerle birlikte indirmişlerdir. Bu formda “Okul Adı- Proje yönergeleri, uygulamayı kolaylaştırması açısından uygun muydu değil miydi? – Görüş ve Önerileriniz” vb. maddeler mevcuttur.

Yine aynı şekilde Müdürlüğümüze bağlı okullardan, uygulama esnasında fotoğraf ve video çekmeleri istenmiş ve daha sonra bunları Müdürlüğümüzün e-posta adresine göndermeleri sağlanmıştır.
Sunumlar yapıldıktan sonra İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüze bağlı 69 okulda ve 1.720 kişi üzerinde bu sefer son anket uygulaması yapılmıştır.
Verilerin sağlıklı olması için son anket uygulanan kişilerin ön anket yapılan kişiler olmasına özen gösterilmesi istenmiş olup, toplanan anket formları, daha önceden oluşturulmuş olan proje ekibimiz tarafından ivedi bir biçimde değerlendirilmiştir.

Yapılan bu iki projemiz sonucunda;

1- “Vücudun Senindir Onu Koru” projemiz kapsamında uygulamanın yapıldığı gün farklı sebeplerle okullarda bulunmayan az sayıdaki öğrenci dışındaki ilçemizdeki bütün öğrencilere proje uygulanmıştır. Böylelikle toplam 72 okulda 31.048 öğrencinin %97’sine aynı anda erişilmiş olup dağıtılan broşürler sayesinde aynı oranda velimize de ulaşılmıştır.
2- Uygulama sonrası öğrencilerden, velilerden ve öğretmenler olumlu geri dönüşler alınmıştır.
3- Proje ile ilgili haberler, TRT Haber kanalında birkaç bültende yayınlanmış, yerel ve ulusal internet sitelerinde de gündemde yer bulmuştur. TRT Haber kanalındaki haberde öğrenci ve velilerin proje ile ilgili olumlu izlenimlerine yer verildiği görülmüştür. Bazı öğretmenlerimiz, ilçemizde okumayan kendi çocuklarına evde sunumumuzu izlettiklerini ifade etmişlerdir.
Konunun mahremiyetinden ötürü mağduriyet yaşamış olabilecek öğrencilerden doğrudan bir olayla ilgili geri dönüş alamama ihtimalimizin olduğu tarafımızca değerlendirilmiştir.
Fakat ilçemizdeki bazı öğrencilerimizin uygulamamız sonrasında ailelerine gidip yaşadıkları mağduriyetle ilgili konuştukları öğrenilmiştir.








“Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik” projemiz kapsamında ise Proje il genelindeki yaklaşık 1.141 okul ve 11.000 derslikte uygulanmıştır ve yaklaşık 370.000 öğrenci etkilenmiştir. Sayı çok büyük olduğundan net bilgi vermek güçtür ancak Valilik Onayının alınması ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü himayesinde bu projenin gerçekleştirilmesi sayesinde söz konusu sayıya yaklaşık olarak ulaşılmıştır. Projenin uygulama aşamaları daha başlamadan önce 1.720 kişi üzerinde siber zorbalık farkındalığı hakkında yapmış olduğumuz ön anket uygulaması ve öğrencilere proje sunumu yapıldıktan sonra uygulanan son anketler karşılaştırıldığında ise karşımıza şu sonuçlar çıkmıştır;

Ön anketlere verilen cevaplara göre öğrencilerin %13,62’sinin siber zorbalığa maruz kaldığı tespit edilmişken bu son ankette %16,21 çıkmıştır. Evet, iki ankette aynı öğrencilere uygulanmıştır ancak proje uygulamasından sonra öğrenciler nelerin siber zorbalık olduğunun farkına varmışlardır.
Öğrencilerin siber zorbalık konusunda endişe düzeylerini ölçmek için sorulan bir soruya öğrenciler değerlendirmelerini Likert Ölçeğine göre yapmışlardır ve endişe düzeyi ortalamaları ön anketlerde 3,09 çıkarken son anketlerde 3,61 çıkmıştır. Zaten yüksek olan endişe düzeyinin proje uygulandıktan sonra daha da yükseldiği görülmüştür. Siber zorbalık konusunda bilgi düzeyleri artan öğrencilerin endişe düzeyi de artmıştır.
Siber zorbalık türleri hakkında sorulan başka bir soruya ise öğrenci değerlendirme ortalamaları ön anketlerde 2,85 çıkarken, bu oran son anketlerde 3,43 çıkmıştır. Çünkü proje uygulama esnasında öğrencilere siber zorbalık türleri hakkında bilgilendirmeler yapılmıştır.
Bir diğer önemli anket maddelerinden olan “Meydana gelebilecek herhangi bir siber zorbalık durumunda neler yapılması gerektiğini bilirim” sorusuna öğrenci ortalaması ön anket uygulamasında 3,17 iken, bu sorunun son ankette ortalaması ise 4,01 çıkmıştır. Çünkü öğrencilerin siber zorbalığa maruz kaldıklarında ne yapması gerektiği gerek hazırlanan videolarda gerekse de el broşürlerinde defalarca açıklanmıştır.
“Siber zorbalığı tanıma ve fark etmede başarılıyım” anket sorusunda ise öğrencilerin ön anket ortalaması 3,20 olurken son anket çalışmasında bu oran 3,88’ e yükselmiştir. Proje uygulandıktan sonra öğrencilerin farkındalık düzeylerinin arttığı görülmektedir.
Ön anket çalışması 37 madde iken son ankette 39 madde bulunmaktadır, bu yüzden anket maddelerinin her birinden burada bahsetmek mümkün olmamakla birlikte önemli olanlardan yukarıda bahsedilmiştir. Sadece birkaç madde değiştirilerek aynı anketler öğrenci velileri, öğretmenler ve idarecilere de uygulanmıştır. Çıkan sonuçlar birbirine çok yakındır. (Velilere sunum yapılmamış olmasına rağmen öğrencilere dağıtılan el broşürlerinin evlerine götürülmesi söylenmiştir. Veliler broşürlerden bilgi edinmişlerdir). Çıkan sonuçlara bakarak projenin, öğretmen, veli ve özellikle de öğrenciler üzerinde siber zorbalık konusunda farkındalık arttırma yönünde yararlı olduğu söylenebilir.
Proje bittikten sonra okullardan istenen “Proje Uygulama Bilgi Formuna” verilen yanıtlardan ise proje kapsamında kullanılan materyallerin (video, afiş, poster, el broşürü) öğrenci seviyesine uygun olduğu sonucuna varıldığı görülmüştür.
Yapılan eş zamanlı interaktif uygulamalarımız sonunda yaptığımız uygulamaların çok olumlu dönütleri gözlendi. Uygulamalar sonunda öğretmen ve velilerden aldığımız dönütlere baktığımızda öğrencilerimizde sanal zorbalığa karşı bir farkındalık oluştuğu ortaya çıkmıştır.





















SONUÇ VE ÖNERİLER

I. Eş Zamanlı İnteraktif Uygulamalar Projesinin uygulanması açısından tüm il/ilçedeki öğrenci ve velilerine eş zamanlı ulaşılması sebebiyle özgün olduğu mütalaa edilmektedir.
II. Kaymakamlık / Valilik Makamlarınca daha önceden belirlenen proje konularında; FATİH Projesi kapsamındaki akıllı tahtalar veya projeksiyon aletleri yardımıyla, aynı gün ve saatte okul kurumlarda sınıflarda öğretmenler nezaretinde hazırlanan videoların izletilmesi, broşürlerin dağıtılması vb. etkinliklerin yapılmasıyla farkındalık oluşturma çalışması eş zamanlı interaktif uygulama projesinin temelini oluşturmaktadır.
III. Kamu Spotu niteliğinde hazırlanan videoların, broşürlerin vb. eş zamanlı olarak tüm ilçe veya ilde uygulanması vasıtasıyla toplumsal alanda bilgilendirme çalışmalarında çok etkili sonuçlar gözlenmiştir.
IV. Mezitli İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı okullarda 2016 yılında 30.000 öğrenci ve velisine uygulanan ‘ Vücudun Senindir Onu Koru Projesi’ ve 2017 yılında Mersin İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı tüm ilçelerde 370.000 öğrenci ve velisine uygulanan ‘ Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik Projesi’ Eş zamanlı interaktif Uygulamalar projesinin özgün iki örneğidir.
V. Her iki proje sonucunda da ölçme değerlendirme yöntemleri kullanılarak ölçülen sonuçlar neticesinde, uygulanan yöntemin başarılı bir farkındalık oluşturduğu görülmüştür.
VI. Eş Zamanlı İnteraktif Uygulamalar Projesinin diğer ilçe ve illerde yıl içersinde bir veya birkaç defa ihtiyaç duyulan alanlarda toplumsal farkındalık oluşturulma çalışması için uygun bir yol ve yöntem olduğu değerlendirilmektedir.

VII. Yukarıdaki bilgiler ışığında uygulanan ‘ Vücudun Senindir Onu Koru Projesi’ ve   ‘Sanal Âlemde Gerçek Güvenlik Projesi’ Eş zamanlı interaktif Uygulamalar projesinin özgün iki örneği olarak aşağıdaki alt çıktıları vermiştir.
ALT ÇIKTILAR;
i. Öğrencilerimiz maruz kaldıkları fiziksel ve sanal istismardan duygusal ve sosyal olarak etkilenmemesi mümkün değildir. Küçük yaşlarda gerçekleşen istismarın yetişkinlikte kalıcı hale gelmesi gerçeğinden yola çıkarak, çocuklarımıza yönelik fiziksel ve sanal istismarı önlememiz gerekmektedir. Bu konuda okullarımıza ve diğer devlet kurumlarına önemli görevler düşmektedir.

ii. Ülkemizde çocuklarımıza karşı gerçekleşen sanal ve fiziksel istismarı azaltmak için şu çalışmaların yapılması mütalaa edilmektedir;
a) Çocuklar ve aileleri için bilinçlendirici eğitimler düzenlenmeli ve katılıma teşvik edilmeli.
• Öğretmen ve okul psikolojik danışmanlarının da istismar konusunda bilgi düzeyinin güncellenmesi çalışmaları arttırılmalı.
b) İnternet güvenliği konusunda gereken önlemlerin devlet kurumları ve okullar tarafından alınmalı.
c) İnternet güvenliği konusun müfredatlarında konulmasının, bilgi işlem ile ilgilenen okul personel ve bölümlerinin de uyarıcı, bilgilendirici ve koruyucu önlemlerin alınmalı.
d) Anne babalar, internetin ve sosyal paylaşım sitelerinin kullanımı konusunda bilinçlendirilmeli ve çocuklarına bu konuda rehberlik etmesini sağlamalıdır.

















KAYNAKÇA

Acehan, S., Bilen, A., Ay, M. O., Gülen, M., Avci, A., & İçme, F. (2013). Çocuk istismarı ve ihmalinin değerlendirilmesi. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 22(4).
Canbek, G., & Dergisi Sağıroğlu, Ş. (2007). Çocukların ve gençlerin bilgisayar ve internet güvenliği. Politeknik, 10(1).
Demirel, M., Yörük, M., & Özkan, O. (2012). Çocuklar İçin Güvenli İnternet: Güvenli İnternet Hizmeti ve Ebeveyn Görüşleri Üzerine Bir Araştırma-Safe Internet for Children: A Study on Safe Internet Service and Parental Views. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 54-68.
Dooley, J. J., Pyżalski, J., & Cross, D. (2009). Cyberbullying versus face-to-face bullying: A theoretical and conceptual review. Zeitschrift für Psychologie/Journal of Psychology, 217(4), 182-188.
Hizmetler, B. S., & Kurumu, Ç. E. (1999). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, Ulusal ilk rapor. Ankara, Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, 19.
Slonje, R., & Smith, P. K. (2008). Cyberbullying: Another main type of bullying?. Scandinavian journal of psychology, 49(2), 147-154.
Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., & Tippett, N. (2008). Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49, 376–385.

Yakut, H. İ., & Korkmaz, E. (2013). Çocuklarda cinsel istismar. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 10(39).


Her hakkı saklıdır. izinsiz kopyalanamaz, çoğaltılamaz, kullanılamaz.